Το IFG στηρίζει: 12ο Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου της Αθήνας
Από τις 26 Μαΐου έως τις 15 Ιουνίου 2022 επιστρέφει το 12ο Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου της Αθήνας, η μεγάλη σινεφίλ γιορτή της Ταινιοθήκης της Ελλάδος, που απλώνεται σε διάστημα τριών εβδομάδων και παρουσιάζει 110 ταινίες και στις 3 αίθουσες της (στην ταράτσα του θερινού κινηματογράφου Λαΐς και στις δύο κλειστές).
Μέρος του προγράμματος θα παρουσιαστεί και online στην πλατφόρμα online.tainiothiki.gr.
Το Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος στηρίζει έμπρακτα και τη φετινή έκδοση του Φεστιβάλ και σας προτείνει έναν οδηγό για τις 29 ταινίες του προγράμματος που περιλαμβάνουν τη Γαλλία στις χώρες παραγωγής, ενώ την Πέμπτη 9 Ιουνίου, 11:00 με 14:00, το Auditorium Theo Angelopoulos φιλοξενεί τη στρογγυλή τράπεζα «Αποκατεστημένες και υπέροχες: διάσωση και προβολή της κινηματογραφικής κληρονομιάς»
Για να ανακαλύψετε ολόκληρο το πρόγραμμα επισκεφθείτε την ιστοσελίδα του Φεστιβάλ.
Καλό φεστιβάλ σε όλ@!
Διεθνές Διαγωνιστικό
À vendredi, Robinson (Τα λέμε την Παρασκευή, Ροβινσώνα), της Mitra Farahani (Γαλλία, Ελβετία, Ιράν, Λίβανος / 2022 / 96 min.)
«Θα πρέπει να ξεκινήσουμε με μια αλληλογραφία, αν και ίσως να μην γράφουμε ο ένας στον άλλο. Ο Ιμπραήμ μπορεί να μου στείλει ένα γράμμα αυτή την Παρασκευή και εγώ θα του απαντήσω την επόμενη Παρασκευή. Οπότε, τα λέμε την Παρασκευή, Ροβινσώνα!».
Με τον τρόπο αυτό, ο Ζαν-Λυκ Γκοντάρ σκηνοθετεί τον εαυτό του μέσα στον καθημερινό στοχασμό του, απελπισμένος αλλά σοφός, στέλνοντας εικόνες και λέξεις από την Ελβετία στην άλλη πλευρά της Μάγχης. Στην έπαυλή του στο Σάσεξ, ο Ιμπραήμ Γκολεστάν προσπαθεί να αποκωδικοποιήσει αυτά τα μηνύματα που μοιάζουν να έχουν σταλεί από εξωγήινους και προσπαθεί με επιδεξιότητα να τα επαναφέρει σε έναν λογικό ειρμό. Και ούτω καθεξής, μέχρι τη μέρα που ένα πέπλο επισκιάζει τους δύο αυτούς μικρούς Θεούς που βρίσκονται σε φυγή. Έχει ακόμη νόημα η ύπαρξη των ποιητών σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς;
El Gran Movimiento (Η μακρά πορεία), του Kiro Russo (Βολιβία, Γαλλία, Κατάρ, Ελβετία / 2021 / 85 min.)
Bολιβία, σήμερα. Μετά από μια εβδομάδα πεζοπορίας, ο Έλντερ και οι σύντροφοί του μεταλλωρύχοι φτάνουν στη Λα Παζ για να διεκδικήσουν εργασία. Με τη βοήθεια της ηλικιωμένης Μάμα Πάντσα, ο Έλντερ και οι φίλοι του βρίσκουν δουλειά στην αγορά. Ξαφνικά όμως, ο Έλντερ αρχίζει να αισθάνεται άρρωστος… Η Μάμα Πάντσα τον στέλνει στον Μαξ, έναν μάγο-γιατρό, ερημίτη και δημόσιο περίγελο που ίσως μπορέσει να τον επαναφέρει στη ζωή. Γυρισμένη σε φιλμ Super 16mm και τιμημένη με το Ειδικό Βραβείο της Επιτροπής του 78ου Φεστιβάλ Βενετίας, η δεύτερη ταινία του Κίρο Ρούσσο είναι μια σύγχρονη συμφωνία πόλης όπου ο μυστικισμός συναντά τον μοντερνισμό σε μια οπτικά καθηλωτική εμπειρία.
Eami (Εάμι), της Paz Encina (Παραγουάη, Αργεντινή, Μεξικό, Γερμανία, Γαλλία, Ολλανδία, ΗΠΑ / 2022 / 75 min.)
Ενσαρκώνοντας τη θεά-πουλί-γυναίκα, η Εάμι περιφέρεται μέσα στο αγαπημένο της δάσος συλλέγοντας αναμνήσεις, ενώ ετοιμάζεται να το εγκαταλείψει για πάντα. Ένα φιλμικό ποίημα, μια ωδή σε έναν εκτοπισμένο λαό αυτοχθόνων της βόρειας Παραγουάης, μέσα από την εκστατική αφήγηση ενός κοριτσιού.
Αποκατεστημένες και Υπέροχες
La fête espagnole (Ισπανική γιορτή), της Germaine Dulac (Γαλλία / 1920 / 26 min.)
Κατά τη διάρκεια μιας γιορτής σε μια μικρή ισπανική πόλη, μια χορεύτρια θα βρεθεί ανάμεσα σε δύο φίλους που την ποθούν εξίσου. Διασκεδάζοντας μαζί τους, θα τους προσκαλέσει σε μονομαχία ώστε δήθεν να αποφασίσει, ενώ στρέφει αλλού το ενδιαφέρον της. Πρόκειται για ένα εξαιρετικό δείγμα ιμπρεσιονιστικής γραφής από τη σπουδαία Ζερμέν Ντιλάκ, με την κλιμακούμενη επιτάχυνση του ρυθμού της κίνησης και του μοντάζ.
Soleil et ombre (Ήλιος και σκιά), των Jacques Lasseyne & Musidora (Γαλλία / 1922 / 52 min.)
Στην ηλιόλουστη Καστίλλη, μια χαρτορίχτρα προβλέπει αγάπη και θάνατο για τη Χουάνα. Ο αγαπημένος της, ένας ταυρομάχος, της χαρίζει ένα όμορφο λευκό σάλι. Μια ξένη, τόσο ξανθιά όσο η Χουάνα είναι μελαχρινή, φτάνει στην πόλη. Όταν ο ταυρομάχος γοητεύεται από την ξανθιά, η Χουάνα θα φορέσει ένα μαύρο σάλι. H Μουσιδόρα ενσαρκώνει και τις δύο γυναίκες του ερωτικού τριγώνου, ώστε να επιτείνει με τη φαντασία την τραγική ιστορία. Είναι αξιοσημείωτος ο τρόπος που η σκηνοθέτις Μουσιδόρα κινηματογραφεί το ισπανικό τοπίο.
Skinoussa, paysage avec la chute d’Icare (Σχοινούσα), του Jean Baronnet (Γαλλία / 1982 / 110 min.)
Η Σχοινούσα, το μικρό ελληνικό νησί των 90 κατοίκων, είναι θαμμένο στο αρχιπέλαγος των Κυκλάδων σαν να έχει πνιγεί ανάμεσα στις δύο γαλάζιες απεραντοσύνες του ουρανού και της γης. Δίχως τρεχούμενο νερό, δίχως ηλεκτρισμό, δίχως γιατρό, δίχως αστυνομία, αλλά με έναν παπά, δύο εθνικές αργίες και δύο καφενεία, ο χρόνος μοιάζει να έχει σταματήσει και το νησί να είναι ξεχασμένο. Ο Ζαν Μπαρόνε την ανακάλυψε τυχαία σε μια βαρκάδα και την ερωτεύτηκε. Επέλεξε να κινηματογραφήσει το μέρος όπως ο Μπρίγκελ, πριν από τόσα χρόνια, ζωγράφισε τον διάσημο πίνακα Τοπίο με την πτώση του Ίκαρου.
Μπαμπέτ Μανγκόλτ: Η πράξη του κοιτάγματος
Les modèles de Pickpocket (Τα μοντέλα του Πορτοφολά), της Babette Mangolte (Γαλλία / 2003 / 89 min.)
Αυτό το ντοκιμαντέρ δεν μας πληροφορεί απλώς για τη σχέση των τριών πρωταγωνιστών (Μαρτίν Λασάλ, Μαρίκα Γκριν, Πιέρ Λεϊμαρί) με τον σπουδαίο γάλλο σκηνοθέτη Ρομπέρ Μπρεσόν κατά τη διάρκεια της δημιουργίας της περίφημης ταινίας του Πορτοφολάς (1959). Ο Μπρεσόν αντιμετώπιζε τους ηθοποιούς ως “μοντέλα”, ώστε να εξάγει μια αποδραματοποιημένη, ουδέτερη και ουσιαστικά μια περισσότερο αυθεντική εκφραστικότητα από την υπόστασή τους. Αυτή η προσέγγισή του έχει μείνει ανεξίτηλη στους τότε ερασιτέχνες ηθοποιούς, και η εκτεταμένη έρευνα της Μανγκόλτ για τον Μπρεσόν την βοήθησε να πείσει τα “μοντέλα” να την εμπιστευτούν. Σιωπηλή πίσω από την κάμερα, δείχνει πώς αυτή η συνάντηση άλλαξε τη ζωή τους και πώς ακόμη διερευνούν τον μυστηριώδη σκηνοθέτη. Επιπλέον όμως η Μανγκόλτ, αποτίνοντας και οπτικά φόρο τιμής στον Μπρεσόν, μας δείχνει και τη βαθιά επιρροή του στο δικό της σκηνοθετικό ύφος, ιδιαίτερα όσον αφορά την αίσθηση του τόπου.
Calamity Jane and Delphine Seyrig: A Story (Καλάμιτι Τζέιν και Ντελφίν Σερίγκ: Μια ιστορία), της Babette Mangolte (Γαλλία, ΗΠΑ / 2020 / 87 min.)
Η Ντελφίν Σερίγκ, εκτός από εμβληματική γαλλίδα ηθοποιός, ήταν ενεργή στις φεμινιστικές διεκδικήσεις και στις αρχές της δεκαετίας του 1980 σχεδίαζε να σκηνοθετήσει και να πρωταγωνιστήσει σε μια ταινία για τον θηλυκό θρύλο της Άγριας Δύσης, την παρενδυτική Καλάμιτι Τζέιν, με βάση τα υποτιθέμενα γράμματα που έγραψε στην κόρη της. Το 1983, η Μανγκόλτ τράβηξε σε φιλμ 16mm πλάνα της στη Μοντάνα όταν διερευνούσε τη δημιουργία της ταινίας. Η Μανγκόλτ επανήλθε στο υλικό το 2011 και έκανε εκτεταμένη έρευνα στα αρχεία της Σερίνγκ αλλά και προς κατευθύνσεις που αφορούν διαχρονικά τη σημασία του φεμινισμού. Το ντοκιμαντέρ αποτίνει φόρο τιμής στο δημιουργικό μυαλό της Σερίγκ, αλλά αφορά εν γένει τη σχέση του φεμινισμού με τη μητρότητα. Με τα λόγια της Μανγκόλτ: “Το να μην τα παρατάς είναι το θέμα της ταινίας, καθώς αυτή ήταν η μεγαλύτερη δύναμη της Ντελφίν”.
mAPs: migrating Artists Project
Emersion (Ανάδυση), της Aline-Sitoé N’Diaye (Γαλλία / 2022 / 18 min.)
Η Γιάα, ένα κορίτσι με πολλές εθνοτικές καταγωγές, έρχεται για πρώτη φορά αντιμέτωπη με το χρώμα του δέρματός της, όταν σε ένα κατάστημα ανακαλύπτει τις διαφορετικές αποχρώσεις παπουτσιών μπαλέτου. Στα 15 της, η Γιάα μισεί τα πάντα επάνω της, ειδικά τα μαλλιά της, τα οποία αγγίζουν συνεχώς άγνωστοι. Έτσι, αποφασίζει να τα ισιώσει ώστε να μοιάζει με τις φίλες της. Αυτή είναι η αρχή ενός καταχθόνιου ταξιδιού που την ωθεί στο να θέλει να αντικατοπτρίσει τον κόσμο γύρω της. Όταν συνειδητοποιεί πως δεν μπορεί πλέον να καταστρέφει τα μαλλιά της, καταλαβαίνει πως χρειάζεται μια ουσιαστική αλλαγή.
Με το φακό των γυναικών
News from home (Νέα από το σπίτι), της Chantal Akerman (Βέλγιο, Γαλλία / 1976 / 90 min.)
Η ταινία είναι ένα αυτοβιογραφικό επιστολικό ντοκιμαντέρ διασποράς που βασίζεται στα γράμματα που στέλνει από την Ευρώπη η μητέρα της Ακερμάν σε αυτήν, ενώ ζούσε στη Νέα Υόρκη. Τα γράμματα δίνουν μια οικεία εικόνα της οικογενειακής ζωής, με την αναφορά σε ελάσσονες ασθένειες, οικιακές συνήθειες, αρραβώνες και οικονομικές ανησυχίες. Ο ελεγειακός συναισθηματισμός του κειμένου έρχεται σε αντίθεση, όχι μόνο από την επίπεδη μονοτονία της απαγγελίας της Ακερμάν, αλλά και με τις εικόνες του Μανχάταν ως αποξενωτικής πόλης-φάντασμα, με τους δρόμους του κάποιες φορές ασυνήθιστα άδειους. Τα μονοπλάνα της Μανγκόλτ, με την υπέροχη σύνθεσή τους και τις ακριβείς κινήσεις της κάμερας, συντελούν, με την αίσθηση της παρατήρησης μιας μητρόπολης σε αποσύνθεση, στην έκφραση του υπαρξιακού βάρους της Ακερμάν. Προβάλλεται η αγγλική εκδοχή της ταινίας, χωρίς ελληνικούς υπότιτλους, καθώς η σκηνοθέτις είχε εκφράσει την επιθυμία να προβάλλεται χωρίς υποτίτλους.
Beau travail (Οι λεγεωνάριοι), της Claire Denis (Γαλλία / 1999 / 93 min.)
Ο πρώην αξιωματικός της Λεγεώνας των Ξένων, Γκαλούπ, θυμάται την κάποτε ένδοξη ζωή του, με τα στρατεύματα στον Κόλπο του Τζιμπουτί. Η ύπαρξή του εκεί ήταν χαρούμενη, αυστηρή και προγραμματισμένη, αλλά η άφιξη ενός πολλά υποσχόμενου νεαρού νεοσύλλεκτου, του Σεντέιν, φύτεψε τους σπόρους της ζήλιας στο μυαλό του. Η Γκοντάρ μαζί με την Ντενί δίνουν έναν αινιγματικό τόνο στην ταινία, καθώς οι εικόνες δεν εξελίσσουν απλώς την πλοκή, αλλά πολλές φορές την προοικονομούν, έχοντας από μόνες τους μια ποιητική αυταξία.
Les salauds (Οι μπάσταρδοι), της Claire Denis (Γαλλία / 2013 / 100 min.)
Μια νεαρή γυναίκα περπατάει γυμνή και αιμόφυρτη πάνω σε ψηλοτάκουνα σε ένα σκοτεινό δρόμο του Παρισιού. Ο θείος της, ένας καπετάνιος, επιστρέφει από τα καράβια και αναλαμβάνει να εξιχνιάσει την υπόθεση. Βρίσκεται αντιμέτωπος με κυκλώματα σεξουαλικής εκμετάλλευσης και με τις διαστροφές των καλών οικογενειών του Παρισιού. Η υποβλητική σκοτεινή φωτογραφία της Γκοντάρ προσφέρει ένα νεο-νουάρ ύφος στη δραματουργία της Ντενί. Αξιοσημείωτη είναι κι η μουσική επένδυση των Tindersticks.
Un beau soleil interieur (Η λιακάδα μέσα μου), της Claire Denis (Γαλλία / 2017 / 94 min.)
Εμπνευσμένη από το βιβλίο Αποσπάσματα του ερωτικού λόγου του Ρολάν Μπαρτ, η ταινία έχει ως θέμα της τον έρωτα και τη συντροφικότητα. Η Ιζαμπέλ είναι μια μεσήλικη καλλιτέχνις και χωρισμένη μητέρα, η οποία παρά τις ματαιώσεις, συνεχίζει να ακτινοβολεί με πόθο και να αναζητά στα πρόσωπα και στα λόγια των γνωριμιών της τον έρωτα. Η φωτογραφία της Γκονταρ αναδεικνύει την ομορφιά της πρωταγωνίστριας Ζιλιετ Μπινός και δίνει στα πρόσωπα των υπόλοιπων χαρακτήρων τη μοναδικότητα τους, ακόμα κι αν δεν έχουν αυτό που τελικά αναζητά η Ιζαμπέλ.
Ricordi? (Αναμνήσεις), του Valerio Mieli (Ιταλία, Γαλλία / 2019 / 106 min.)
Μια μεγάλη ιστορία αγάπης, ιδωμένη μέσα από τις αναμνήσεις ενός νεαρού ζευγαριού: αναμνήσεις που αλλάζουν ανάλογα με τη διάθεση, τις διαφορετικές προοπτικές και τον ίδιο τον χρόνο. Το ταξίδι μέσα στα χρόνια δύο ανθρώπων: μαζί και χώρια, χαρούμενοι και δυστυχισμένοι, βαθιά ερωτευμένοι ή ερωτευμένοι με άλλους, το ίδιο ρεύμα συναισθημάτων με διαφορετικές εκφάνσεις. Κατά τη διάρκεια της ταινίας, εκείνος μαθαίνει ότι η αγάπη μπορεί πράγματι να διαρκέσει, ενώ εκείνη μαθαίνει να ζει με τη νοσταλγία. Οι αναμνήσεις τους, επίσης, αλλάζουν με την πάροδο του χρόνου: ξεθωριάζουν ή αλλιώς εκρήγνυνται με ευτυχία, σ’ ένα παρόν που γλιστρά γρήγορα και γίνεται ανάμνηση.
À mon âge je me cache encore pour fumer (Ακόμα κρύβομαι για να καπνίσω), της Rayhana Obermeyer (Γαλλία / 2016 / 90 min.)
Η ταινία εκτυλίσσεται σε ένα χαμάμ στο μπαρουτοκαπνισμένο Αλγέρι, την ώρα που ανοίγει μόνο για γυναίκες. Μέσα στο χαμάμ, γεμάτο υδρατμούς και ασφάλεια, οι γυναίκες, από κορίτσια μέχρι όμορφες κοπέλες κι από βιοπαλαίστριες μέχρι στρουμπουλές γιαγιάδες, γυμνώνονται από τα ρούχα και τις μαντίλες τους και ανάμεσα σε γέλια, δάκρυα και ξεσπάσματα θυμού μιλούν για: γάμους, πιστοποιητικά παρθενίας, τις μάνες, τις βόμβες, τη Βίβλο, το Κοράνι… πριν από τη λάμψη ενός στιλέτου και τη σιωπή του Θεού. Η εξαιρετική φωτογραφία της Ολυμπίας Μυτιληναίου και η ποιητική αμεσότητα της γυναικείας ιδιοσυγκρασίας συνθέτουν μια καθαρτική έκκληση για δράση. Η ταινία κέρδισε το Βραβείο Κοινού στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκής.
CharactHer, της Hind Bensari (Γαλλία / 2021 / 4 min.)
Πρόκειται για το πορτραίτο της διευθύντριας φωτογραφίας Ολυμπίας Μυτιληναίου, στο πλαίσιο της καμπάνιας CharactHer για την ισότητα των φύλων στην πολιτιστική βιομηχανία του κινηματογράφου και των ΜΜΕ, σε παραγωγή της Collectif 50/50 με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Όπως αναφέρει η Μυτιληναίου στο βίντεο: “η διεύθυνση φωτογραφία δεν είναι απλώς επάγγελμα, αλλά τρόπος ζωής”.
Ο Ροβήρος Μανθούλης: Ο άνθρωπος με την κινηματογραφική μηχανή
Ακυβέρνητες πολιτείες: Η Λέσχη (1o επεισόδιο), του Ροβήρου Μανθούλη (Ελλάδα, Γαλλία, Ισραήλ / 1985 / 95 min.)
Πρόκειται για το πρώτο επεισόδιο της τηλεοπτικής σειράς Ακυβέρνητες πολιτείες, διασκευής από τον Μανθούλη της ομώνυμης μυθιστορηματικής τριλογίας του Στρατή Τσίρκα. Η Λέσχη διαδραματίζεται στην Ιερουσαλήμ κατά τη διάρκεια του Δεύτερου Παγκόσμιου Πολέμου και πραγματεύεται μπερδεμένες προσωπικές ιστορίες ανθρώπων διαφόρων εθνικοτήτων, θρησκευμάτων, ιδιοτήτων. Τα πρόσωπα διαμένουν σε μια κεντρική πανσιόν η οποία μοιάζει με μικρή Βαβέλ. Γνωριμίες, ψεύτικες φιλίες, αντιπάθειες, τσακωμοί, μυστικά, πάθη και μοναξιά χαρακτηρίζουν την καθημερινότητά τους και της δίνουν ένα ιδιαίτερο χρώμα. Κεντρικό πρόσωπο είναι ένας έλληνας ανθυπολοχαγός αριστερών πεποιθήσεων, ποιητής και συγγραφέας, που περνά στην παρανομία και κρύβει την αληθινή του ταυτότητα. Ο Μανθούλης ακολούθησε μάλλον κινηματογραφική προσέγγιση στο πολύγλωσσο αυτό και τολμηρό για την εποχή του τηλεοπτικό σίριαλ, το οποίο ενώ σημείωσε μεγάλη επιτυχία στην Γαλλία, δεν προβλήθηκε πολλές φορές στην Ελλάδα.
Θόδωρος Αγγελόπουλος: H Ιστορία και έννοια του τραγικού
Το βλέμμα του Οδυσσέα, του Θόδωρου Αγγελόπουλου (Ελλάδα, Γαλλία, Ιταλία, Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας, Ρουμανία, Αλβανία, Βοσνία και Ερζεγοβίνη / 1995 / 179 min.)
O ελληνοαμερικανός σκηνοθέτης Α. επιστρέφει μετά από πολλά χρόνια στην πατρίδα, αναζητώντας τρεις μπομπίνες ανεμφάνιστου φιλμ των Αδελφών Μανάκη, πιονιέρων του κινηματογράφου στα Βαλκάνια. Η απεγνωσμένη αναζήτηση του φιλμ όπου καταγράφηκε το πρώτο βλέμμα πάνω σε τούτη τη χερσόνησο, γίνεται ταυτόχρονα και η αναζήτηση ενός βλέμματος από πλευράς του Α. (του Αγγελόπουλου, κατ’ επέκταση), που ψάχνει έναν καινούργιο τρόπο να ξαναδεί τον κόσμο. Η οδύσσεια του Α. δεν είναι μια ομηρική Oδύσσεια. Όλα τα ομηρικά αντίστοιχα δεν αναγνωρίζονται παρά μόνο σαν σχήματα, σκορπισμένα στοιχεία στο μακρύ ταξίδι της σύνθεσης. Τώρα που όλες οι ιδεολογίες κατέρρευσαν, τώρα που το σοσιαλιστικό όνειρο κύλησε στο ποτάμι της Ιστορίας, η περιπέτεια του βλέμματος απέμεινε η μόνη περιπέτεια να αφηγηθείς.
Μια αιωνιότητα και μια μέρα, του Θόδωρου Αγγελόπουλου (Γαλλία, Ιταλία, Ελλάδα, Γερμανία / 1998 / 130 min.)
O Αλέξανδρος, ένας μεσόκοπος συγγραφέας, ασχολείται με το ημιτελές έργο του Σολωμού Ελεύθεροι πολιορκημένοι. Από το ποίημα λείπουν λέξεις, κι ο Αλέξανδρος αποπειράται να τις συγκεντρώσει, να τις αγοράσει, όπως έκανε για τις δικές του λέξεις κι ο Σολωμός. Τούτες οι λέξεις μπαίνουν στο παζλ της συμπλήρωσης του ημιτελούς αριστουργήματος, για να στοιχειώσουν και τη ζωή τού Αλέξανδρου. Όμως οι δυνάμεις του έχουν εξαντληθεί, κι ο ίδιος βαδίζει προς το θάνατο. O χρόνος που του απομένει, ανήκει στις αναμνήσεις, στον απολογισμό μιας ζωής, γεμάτης χαμένες ευκαιρίες και λάθος κινήσεις. Μόνο μία κίνηση υπάρχει ακόμα: μια τυχαία συνάντηση μ’ ένα άστεγο αγόρι, παιδί των φαναριών. Προσκολλάται σ’ αυτό το παιδί, αναβάλλει την “αναχώρηση” και παρατείνει την αιωνιότητα κατά μία μέρα, για να μεταφέρει στον μικρό του φίλο κάτι από τη γνώση του, ν’ αφήσει τα ίχνη του πάνω σε κάποιον, μέσα από το βλέμμα του οποίου θα σωθεί εκείνος που φεύγει…
Μετά την Επανάσταση: Εικόνες του έθνους – κράτους
Sambizanga (Σαμπιζάνγκα), της Sarah Maldoror (Ανγκόλα, Γαλλία / 1972 / 102 min.)
Η ταινία αναφέρεται στην περίοδο λίγο πριν τον ένοπλο αγώνα των επαναστατών από την Αγκόλα ενάντια στην πορτογαλική αποικιοκρατία τη δεκαετία του 1960. Έπειτα από τη σύλληψη του άντρα της, η Μαρία ξεκινά από το χωριό τους, με το παιδί τους στους ώμους, για να διεκδικήσει την απελευθέρωσή του. Από χωριό σε χωριό, συνενώνεται με άλλους άντρες και γυναίκες, αλλά και υπόκειται στη βία του αποικιοκρατικού καθεστώτος. Ο χαρακτήρας και οι αγώνες της Μαρίας αντανακλούν και την προσωπική διαδρομή της σκηνοθέτιδας Σάρα Μαλντορόρ που ήταν σύζυγος του επαναστάτη της Ανγκόλα και συν-σεναριογράφου της ταινίας Μάριο ντε Αντράντε. Από τη μία μεριά, ο ρεαλισμός της ταινίας επιτείνεται από το γεγονός ότι οι ερασιτέχνες ηθοποιοί είναι πραγματικοί επαναστάτες. Από την άλλη μεριά, η Μαλντορόρ συνθέτει μια ταινία ποιητική, που σπάει τις στερεοτυπικές αναπαραστάσεις της Αφρικής.
Μετά την καταστροφή: Ο κινηματογράφος την εποχή του 6ου αφανισμού
A.I. at war (Τεχνητή νοημοσύνη, σε πόλεμο), του Florent Marcie (Γαλλία / 2020 / 107 min.)
Στο ντοκιμαντέρ, ο Μαρσί αλληλεπιδρά με ένα μικρό ρομπότ. Με τα λόγια του ίδιου: “Η ταινία ξεκινάει στη Μοσούλη στο Ιράκ, ακριβώς τη στιγμή της ήττας του Ισλαμικού Κράτους. Όταν έφτασα, υπήρχαν ακόμη κάποιοι μαχητές της Νταές στα ερείπια της πόλης, υπήρχαν πολλά πτώματα στους δρόμους. Δεν είναι μια πολεμική ταινία, όπως οι Ιτσκέρι κέντι (2016) και Αύριο Τρίπολη (2014) που κατάφερα να γυρίσω. Δεν σκοπεύω να κινηματογραφήσω τη μάχη ως σύμβολο καταστροφής και ολέθρου. Για μένα, η ατμόσφαιρα αποκάλυψης είναι μια μεταφορά για την τρέχουσα κατάσταση της ανθρωπότητας”.
Our memory belongs to us (Η μνήμη μας, μας ανήκει – 10 χρόνια μετά την επανάσταση στη Συρία), των Rami Farah, Signe Byrge Sørensen (Συρία, Δανία, Γαλλία, Παλαιστίνη / 2021 / 90 min.)
Κοντά δέκα χρόνια μετά από την έναρξη της επανάστασης στη Συρία, τρεις σύριοι ακτιβιστές επανενώνονται πάνω σε μια θεατρική σκηνή στο Παρίσι. Μέσω προβολών σε αναλογία φυσικών διαστάσεων, ο σύριος σκηνοθέτης Ραμί Φαρά τους φέρνει αντιμέτωπους με πλάνα, κάποια από τα οποία δικά τους, που απεικονίζουν τα γεγονότα που άλλαξαν τη μοίρα τους για πάντα. Παρακολουθώντας μαζί αυτό το σκληρό υλικό, αναστοχάζονται τις προσωπικές τους διαδρομές, αναβιώνουν τη συλλογική μνήμη και αναρωτιούνται τί έχει απομείνει από τις ελπίδες και τα όνειρά τους. Η επανένωσή τους προσφέρεται ως ένα μοναδικό πλαίσιο για την κατανόηση της πολυπλοκότητας της κατάστασης στη Συρία, όπου μια ειρηνική διαμαρτυρία αντικαταστάθηκε από έναν θηριώδη πόλεμο.
Film catastrophe (Ταινία καταστροφής), του Paul Grivas (Γαλλία / 2018 / 55 min.)
Το 2012, το κρουαζιερόπλοιο Costa Concordia βυθίστηκε στις ακτές της Τοσκάνης και 32 άνθρωποι πέθαναν. Στο Σοσιαλισμός (2010), το πλοίο ήταν το αλληγορικό όχημα της αιχμηρής πολιτικής κριτικής του Ζαν Λυκ Γκοντάρ. Στην Ταινία καταστροφής, ο Γρίβας, ένας από τους διευθυντές φωτογραφίας του Σοσιαλισμός, επισκέπτεται εκ νέου τα γεγονότα, συνδυάζοντας πλάνα από τα γυρίσματα της ταινίας του Γκοντάρ με βίντεο των επιβατών, καθώς το πλοίο βυθιζόταν. Στο πνεύμα των τεκμηρίων που συχνά συνοδεύουν τις ταινίες του Γκοντάρ, αυτή η “ανατομία της καταστροφής” δείχνει γλαφυρά τη στοιχειωμένη αύρα του πλοίου και προσφέρει πολύτιμες γνώσεις για τις μεθόδους του Γκοντάρ. (Νικόλ Μπρενέζ)
Film socialisme (Σοσιαλισμός), του Jean-Luc Godard (Ελβετία, Γαλλία/ 2010 / 102 min.)
Μια οπτικοακουστική συμφωνία σε τρεις κινήσεις: 1. Αυτά τα πράγματα: Μια κρουαζιέρα στη Μεσόγειο. Διάφορες συζητήσεις σε διάφορες γλώσσες μεταξύ των επιβατών, οι περισσότεροι είναι σε διακοπές… 2.Η δική μας Ευρώπη: Το βράδυ, δύο αδέρφια, ένα κορίτσι και ένα αγόρι εγκαλούν τους γονείς τους στο δικαστήριο της παιδικής τους ηλικίας. Τα παιδιά απαιτούν απαντήσεις για τις έννοιες της Ελευθερίας, της Ισότητας και της Αδελφοσύνης. 3. Οι ανθρωπότητές μας: Επισκέψεις σε τόπους αληθινών ή ψευδών μύθων – Αίγυπτος, Παλαιστίνη, Οδησσός, Ελλάδα, Νάπολη, Βαρκελώνη.
Angahuan (Ανγκάγουαν), των Paul Grivas, Eugene Zapata (Γαλλία, Μεξικό / 2006 / 31 min.)
Η Ανγκάγουαν είναι μια μικρή πόλη στην περιοχή της Μιτσοακάν στο Μεξικό, κοντά στο ηφαίστειο Παρίκουτιν που εξερράγη ξαφνικά το 1943. Ο Πολ Γρίβας παρατηρεί το πώς έχει καταποντιστεί από έναν ωκεανό στάχτης.
Promenade 1 & Promenade 2 (Περίπατος 1 & Περίπατος 2), του Zélie Dartus-Parraud (Γαλλία / 2021 / 2 min.)
Δύο περίπατοι, λίγο πολύ παρόμοιοι. Ο Περίπατος 1 δείχνει την ανθρώπινη αντίληψη του χαρακτήρα ενώ περπατά. Ο Περίπατος 2 επιχειρεί να αποδώσει υποθετικά την αντίληψη του ζώου. Ποιοι είναι οι κοινοί ορίζοντες ανάμεσα στις δύο αυτές αντιληπτικές οντότητες;
Filmatruc à verres n°2, Oiseaux (compte-rendu d’installation) (Τέχνασμα φιλμ με γυαλί Νο2, Πουλιά (αναφορά σε εγκατάσταση)), της Silvi Simon (Γαλλία / 2010 / 2 min.)
Ασπρόμαυρο επαναλαμβανόμενο φιλμ 16mm ενός πουλιού σε πτήση, με μηχανισμό από γυαλί που κρέμεται, κινητήρα μπάλας με καθρέπτες και ανεμιστήρα. Ο μηχανισμός στέλνει θραύσματα της εικόνας τριγύρω στον χώρο, από το πάτωμα στο ταβάνι σε μια συνεχή κίνηση.
Filmatruc à verres n°4, Orage (compte-rendu d’installation) (Τέχνασμα φιλμ με γυαλί Νο4, Καταιγίδα (αναφορά σε εγκατάσταση)), της Silvi Simon (Γαλλία / 2012 / 2 min.)
Ασπρόμαυρο επαναλαμβανόμενο φιλμ 16mm, οπτικός αναλογικός ήχος, κρεμάμενη κατασκευή από κολλημένα γυαλιά. Η χημική επεξεργασία και η εμφάνιση του φιλμ έγινε με βάση τα επίπεδα του ήχου και της εικόνας, ώστε να δημιουργούν μια ατμοσφαίρα καταιγίδας.
Herbs (élément d’installation, extrait) (Βότανα (μέρος εγκατάστασης)), της Silvi Simon (Γαλλία / 2019 / 3 min.)
Σειρές από ακίνητα πλάνα χόρτων με μακροφωτογραφία κοντινής εστίασης, όπου η ευκρίνεια της εικόνας ξεκινά από λίγα εκατοστά κοντά τους για να μεταβεί αργά προς το άπειρο και να ξαναγυρίσει στο σημείο εκκίνησης.
Αναλυτικά όλο το πρόγραμμα στην ιστοσελίδα του φεστιβάλ.
