Στρογγυλή τράπεζα : Ηθική και κοινωνία στα βιντεοπαιχνίδια

Άλλοτε επικρινόμενο, άλλοτε δυσφημισμένο, και άλλοτε αξιοποιημένο ως εκπαιδευτικός πόρος, είναι καιρός να συνειδητοποιήσουμε ότι το βιντεοπαιχνίδι δεν μας αφήνει αδιάφορους. Σε τι χρησιμεύει; Αποτελεί κίνδυνο ή εκπαιδευτική πρόταση;

Το ζήτημα του σκοπού των βιντεοπαιχνιδιών εμφανίζεται συχνά στα μέσα μαζικής ενημέρωσης όπως και στο σχολείο, τόσο στη Γαλλία όσο και στην Ελλάδα. Ο σκοπός αυτής της στρογγυλής τράπεζας, που διεξάγεται στο πλαίσιο του Ψηφιακού Νοεμβρίου, είναι να υπερβεί τις προκαταλήψεις και να εξετάσει όλο το φάσμα των δυνατοτήτων που προσφέρουν τα βιντεοπαιχνίδια.

Εκπαιδευτικές δυνατότητες, πρώτα απ’ όλα, ως εργαλείο εκμάθησης, είτε στη γλώσσα, είτε στην ιστορία ή στα μαθηματικά. Αλλά πέρα από τους σχολικούς ορίζοντες, το βιντεοπαιχνίδι μπορεί να είναι δημιουργός ανακλαστικών διαδικασιών και κοινωνικής κριτικής: είναι το στοίχημα που παίζουν τα “σοβαρά παιχνίδια”, είναι επίσης αυτό που δημιουργείται από ορισμένες “διαδραστικές μυθοπλασίες” στις οποίες ανήκει το παιχνίδι «A normal lost phone», που δημιουργήθηκε από τις Accidental Queens. Μέσω της ιστορίας ενός χαμένου τηλεφώνου, ο παίκτης ταυτίζεται με τον αφηγητή, ξεκινά μέσω του βιντεοπαιχνιδιού να προβληματίζεται με το φύλο, όπου το βιντεοπαιχνίδι χρησιμεύει ως καταλύτης.

Περισσότερο από απλό προβληματισμό, το ζήτημα της μεταβίβασης συναισθημάτων και των διαδικασιών συμπόνοιας μας επιτρέπει η βύθιση στην εικονική πραγματικότητα: ακολουθώντας το δρομολόγιο μιας Σύριας προσφυγοπούλας, της Nour και συν-δέοντας στενά τον παίκτη στη λήψη αποφάσεών του, ο δημιουργός του «Θάψε με αγάπη μου» (The Pixel Hunt, Figs & ARTE France, 2017) εμπλέκει συναισθηματικά τον παίκτη σε μια μεγάλη σύγχρονη ανθρωπιστική και πολιτική κρίση, της οποίας τα ΜΜΕ μερικές φορές μας προσφέρουν μια εικόνα αν όχι ακριβώς άυλη, αλλά τουλάχιστον απόμακρη.

Όσο για το Projet Siren, για το οποίο θα μας μιλήσει ο Κώστας Καρπούζης του οποίου διετέλεσε Τεχνικός Διευθυντής, βραβεύτηκε ως “Best Serious Game in Europe” από την “Serious Games Society”. Ο κύριος στόχος αυτού του πρότζεκτ ήταν να δημιουργήσει ένα παιχνίδι για την υποστήριξη του ρόλου των εκπαιδευτικών στην κατάρτιση των νέων, σχετικά με τον τρόπο επίλυσης των συγκρούσεων.

Τέλος, προκύπτει το ερώτημα για τον ίδιο τον σκοπό του παιχνιδιού: ενώ η λογοτεχνία και ο κινηματογράφος κατάφεραν, τον προηγούμενο αιώνα, να απελευθερωθούν από τους ηθικούς περιορισμούς που τους επιβλήθηκαν από την κριτική, φαίνεται ότι τα βιντεοπαιχνίδια, μεταξύ τέχνης και εργαλείου, υπόκεινται σε προσεκτική εξέταση των ηθών και των σκοπών τους: είναι νόμιμη αυτή η εξέταση; Υπάρχουν κακά βιντεοπαιχνίδια; Ο Mathieu Triclot θα μας μιλήσει γι’αυτά τα θέματα γύρω από το βιντεοπαιχνίδι, μια συζήτηση στην οποία το κοινό θα κληθεί να συμμετάσχει.

Ομιλητές:

Miryam Houali, συνιδρύτρια των Accidental Queens, δημιουργοί των A normal lost phone et Another Lost Phone : Laura’s Story
Κώστας Καρπούζης, Διευθυντής Ερευνών στο Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Συστημάτων Επικοινωνιών και Υπολογιστών (ΕΠΙΣΕΥ) του ΕΜΠ.
Florent Maurin, δημιουργός και παραγωγός του Θάψε με αγάπη μου.
Mathieu Triclot, λέκτορας στην φιλοσοφία των επιστημών στο πανεπιστήμιο Τεχνολογίας του Belfort-Montbéliard και συγγραφέας της « Philosophie des jeux vidéo/Φιλοσοφία των βιντεοπαιχνιδιών » (Zones, 2011)

Συντονιστής: Christophe Caporilli, ιστορικός και δημοσιογράφος βιντεοπαιχνιδιών για το Daily Mars

Δείτε το βίντεο της συζήτησης